Corazón tan blanco - Javier Marías

Gora behera ezberdinak medio, eta Ebiliok ahazturatik erreskataturiko iruzkin zaharra (ah! hareek bai garaiak! kontatuko deutsut neska Kantabriar harena...) salbuespen modura, lau hilabeteko lehorte literarioa igaro dot.

Egia esan, siketea apurtzeko ur gozoagoak, bigunagoak, aukera nitzakeen... baina badirudi "kaña" literario beharra nuela, mugimendu handitako uretan aurkitu izan naz eta "Corazón tan Blanco" honekin.

Banuen gogoa Javier Mariasen zerbait irakurtzeko. Duela gutxi "Tu rostro mañana" trilogiaren bukaeraren harira egindako elkarrizketek idazle honen inguruan zertxobait ikertzeko gogoa biztu zidaten. Gorte Ingeleseko sakelekoen apaletan aurkitu nuen bila nenbilen aurkezpen txartela: "Corazón tan blanco" opera prima, antza atzerrian (Alemania, Irlanda..) sekulako arrakasta izandakoa 90. hamarkadan.

Egia esan ez da erraza nobelaren nondik norakoak lau lerrotan zehaztea. Itzultzaile profesional batek bere ezkonberritako beldur eta mamuen ingurukoak kontatzen dizkigu, bere familiako iragan ilunenari lotuta doazen kezkak... kontua da ezkonberritako tragediaren bat edo beste bizi izan zuela bere aitak, eta semea ezkontzerakoan ordura arte erdi sekretuan mantendutako trapu zahar guzti horien presentziaz ohartu eta aztoratua sentitzen dela, bere ezkontzaren gaineko zalantzak izateraino...

Liburua erreferentzia pertsonal (argumentuaren ildo batzuk bere familian aurkitu ditu), literario (Shakespeare da nabariena) eta kultural desberdinez josia dago, osotasun koerente bat osatuz. Hala ere, narrazioaren erritmoa nahiko aldakorra dala nabarmendu beharra dago: lehen 100 orriak nahiko geldo doaz aurrera, baina Custardoyren inguruko zalantzek eta NYko lanaldiaren pasarteek liburuaren pultsua izugarri bizkortzen dute, amaierara abiada bizian eroaten zaituen tobogan baten sartzearen antzeko zerbait.

Estiloari dagokionez, ez da Mariasena nire idazmolderik gogokoena. Estilo landu eta aberatsa du, nabari da hizkuntza goitik behera maneiatzen duela, baina askotan konplexuegia, kiribilduegia iruditzen zait bere idazkera. Atzera eta aurrera dabil askotan, hizkuntzaren baliabideen bitartez gertaera soil bati petrolioa atereaz, eta horren balio literarioa ukaezina den arren, mugimendu kulunkaridun estilo honek zorabiatu, gogaitu egiten nau azkenean.

Laburtuz, lan txukun eta interesgarri baten aurrean gaude, teterazko literaturaren zaleek (ez mailu - literaturaren lagunek) hobeto baloratuko dutena. Pertsonalki ez hotz ez bero utzi nau, batez ere bere background, sentsibilitate eta hizkeratik urrutitxo sentitzen naizelako.

Tombouctou, 333 Santuen hiria

Izenburua:Tombuctú (Jatorrizkoa:Timbuktu)

Egilea: Paul Auster

Editoriala: Anagrama

Orrialdeak: 171

Egia esan, eskerrak eman beharko lizkiguke Anagrama editorialak egiten ari gatzaizkien propaganda dela eta. Baina onartu beharra dugu orain arte irakurritakoek ez gaituztela inondik ere dezepzionatu. Eta Austerrren Timbuktu, horren adibide dugu.

Bertan, Mr Bones-en istorioa kontatzen da, Willy “Christmas” Gurevitch jabe duen txakurra. Willy idazle eskale askea da (Orruakoen ideala!), drogekin apurtxo bat pasa ostean, Satan Klaus ikusi zuena telebistan berari mezu mesianiko bat emanez. Hortik aurrera, munduan zehar gabonetako izpiritua barreiatzea izango du helburu bakar. Osasuna izorraturik, Baltimorera abiatuko dira Willyren txikitako andereño baten bila, Mr. Bones zain dezan eta Willyren urteetako obraz ardura dadin.

Txakurraren eta jabearen arteko erlazioa lantzen da liburu honetan, Mr. Bonesen ikuspuntutik baina. Eta aurrerantzean zail egingo zaio irakurleari txakurrei berdin begiratzea, kanofobo deklaratua ez bada behintzat. Irakurketa arretatsuagoa eginda ordea, ikutu desberdinak aurki ditzakegu liburuan: EEBBtako arestiko historia, askatasun pertsonala, pertsona arrunten arazo egunerokoak... Umoreari dagokionez, aipamen berezia merezi dute nire ustez, O´Dell ile-gogortzailearen pasarteak eta Willyk asmatutako txakurrentzako usain labirintuak.

Irakurtzeko liburu erraza dugu hau, laburra eta arina. Bukaeran zeozerren falta sentsazioa utz dezakeena. Halan da be, nahiago dut sentsazio hau alderantzizkoa baino, liburua bukatutzat eman daitekeenean soberako lerroak izatea. Umore zuzenaz idatzia izan arren, Houellebecq baino leunagoa da hau. Beraz, zaudete lasai zuen umeak perbertitzeko beldurrez zabiltzaten amatxoak (zuen umeak aspaldi baitaude bizitzako katramilen jakitun). Hori bai, liburua irakurritako askori txakur bat bereganatzeko gogo biziak sartuko zaizkio. Izan ere, zeinek ez luke nahiko Hezurtto Jn. moduko bat bere ondoan?

Pena bat dena, Willyk hausnarketa monologoetan darabiltzan hitz joko denak, esaldien malabarismoak, itzulezinak izatea da, itzultzailearen oharrez beteak egon beharko bailukete pasarte askok. Beraz, ingeles maila sekulakoa duzuenok, badakizue...

GORA WILLY CHRISTMAS ESKALEA!

Bat, in memoriam ©